Latem 1938r. wrócili z obozu harcerskiego w Zaleszczykach, 1939 z Nieszawy. Dziś wspomnijmy naszych przyjaciół- harcerzy Szarych Szeregów z Głowna i Osin, którzy 27 września 1939 roku, tak jak Związek Harcerstwa Polskiego przeszli do konspiracji. Organizacja Harcerzy ZHP przyjęła kryptonim Szare Szeregi. W Osinach powstały dwa patrole 1-szy prowadzony przez A. Zielińskiego ps „Żbik” Kaczmarek i 2-gi patrol Olka Mirowskiego ps „Kuba”. W Głownie powstały 4 patrole:
1-szy Jerzego Rytla ps.”Chmura”, 2-gi Ryszarda Puczyńskiego ps. „Mruk”"Burza”, 3-ci Andrzeja Wajnikonisa ps. „Filip” i 4-ty Wiesława Szymańskiego ps.”Kmicic”. Jednym z pierwszych zadań było naniesienie na mapę Głowna budynków zajętych przez Niemców, niszczenie ogłoszeń okupanta. W grudniu 1939 fabrykę Norblina w której to m.in. produkowano amunicję i broń przejął Wermacht. Celowo została oszczędzona podczas bombardowania. Już w styczniu 1940 powstała tam organizacja ZWZ, późniejsza AK, do której wstąpili przedwojenni starsi nieco harcerze: Andrzej Pernak, Zdzisław Rydzyński, a także pracownicy zakładów: Józef Ostrowski, Henryk Frątczak, Wacław Król i Marian Gradowski.
Dla harcerzy było to bardzo korzystne- mieli dostęp do materiałów dot. produkcji i transportu broni. Do ZWZ, a potem AK znajdującego się na terenie fabryki „WOKA” w Osinach należeli harcerze: Wojtek Cebertowicz, Lucjan i Julian Janiszewscy oraz Halszka Cebertowicz. Rok 1940: kolportaż gazetek „Głos Wolności”, Biuletyn Informacyjny, przywożony co piątek z Łowicza oraz „Polska Żyje” dostarczany z Warszawy. 1943r: kolportaż pisma Zawiszy „Bądź Gotów”. Zawsze chodzono dwójkami aby się ubezpieczać. Harcerze naklejali na murach znak Polski Walczącej i inne. Rozwiesili klepsydry mówiące o tragicznej śmierci Naczelnego Wodza Wł. Sikorskiego, ulotki o wspaniałym zwycięstwie w 1944 roku II Korpusu Andersa na Monte Cassino. 1-go listopada zawsze porządkowali i dekorowali biało czerwonymi symbolami groby żołnierzy w Głownie i Dmosinie budząc w społeczeństwie podziw i nadzieję. Były też rozkazy obserwacji. Z okienka poczty Zdzisiek Magnuski z kolegą prowadzili obserwacje nad ks. Groblewskim przekazując meldunki dowództwu AK, którego skazano na karę śmierci w 1943. Meldunki o przejeżdżających czołgach, lecących samolotach, nauka obsługi broni a także mecze piłki nożnej, siatkówki, a zimą zawody hokejowe. Wystawiali też Jasełka -z pieśniami i wierszami patriotycznymi. Odbywały się w ramach akcji M-młodość, Mickiewicz. Nagrodami były książki polskich patriotów. W ramach Akcji Burza w 1944 roku odbyły się szkolenia z ostrego strzelania pod nadzorem AK całego stanu harcerzy. Każdy musiał posiadać manierkę z przegotowaną wodą, kostki cukru, aspirynę, finkę. Ćwiczenia odbyły się nad Czarnym Stawem- stanicy harcerzy a drugie w okolicach Walewic. W dniu 16.08.1944 zginął z bronią w rękach Wojtek Cebertowicz w lasach Chlebowskich. To był wielki cios. Na znak żałoby Jasełka w 1944 roku się nie odbyły.
To tylko kilka zdań a opowieści jest tak wiele. Jeszcze czas aby je spisać. Porozmawiajcie z dziadkami, babciami- może jeszcze ktoś doda do tej gawędy kilka słów. Rok 1945 to represje, aresztowania harcerzy SZSZ, żołnierzy AK. Słynny Mały Łowicki Arsenał- 8marca 1945r.- harcerze uwolnili z Łowickiego UB ok. 80 więźniów walczących z władzą ludową. Wspomnę tu tylko druha Ryśka Puczyńskiego, który został skazany w marcu 1946 przez towarzysza Moczara na karę śmierci i osadzony w celi śmierci. W wyniku pierwszej amnestii karę zamieniono na dożywocie, po drugiej amnestii łaskawie skazano na 10 lat. Wyrok odbył w całości tracąc zdrowie. Co ważne większość harcerzy po wojnie ukończyła studia, budując Polskę pracą i własnym przykładem-to hasło Jutro. Pojutrze zostawili przekazując pałeczkę w sztafecie harcerzom, którzy nie zawahali się przystąpić w ich szeregi, razem idąc w I przemarszu Szarych Szeregów z Orszą na czele w Głownie, budując i stawiając tablice, krzyże, Białej Służbie Papieskiej, porządkując groby właśnie harcerzy SzSz, wspominając cudowne gawędy i obozy. Dziękuję że mogliśmy Was poznać, słuchać i uczyć się i móc liczyć w każdej sytuacji. Zgodnie z Rotą Przyrzeczenia.
Czuwaj-do zobaczenia przy innym ogniu znów- hm Iwona Waśkiewicz
Gloria viris fortissimis !